22 Şubat 2013 Cuma

Uygur Duvar Resmi

Türk sanatında ilk resimlere M.Ö. 3. yüzyılda Teoman tarafından kurulan ve ilk Türk Devleti kabul edilen Büyük Hun Devleti’nde rastlanır. Kaya resimlerinde at, kurt, keçi, geyik, mitolojik hayvanlar, savaşan insanlar, günlük hayat sahneleri yer alır. İçlerinde atlı arabalarında olduğu çeşitli eşyalarla zengin sunular bulunan mezar ve türbe yapısı kurganlar, Orta Asya Türk Sanatı hakkında fikir verir. Özellikle yüksek kalitede halı (Pazırık Halısı) ve tekstillerdeki ince işçiliğe sahip motiflerde: süvariler, kutsal sayılan geyik, grifon bordürleri, hayvan mücadeleleri, suda kaplumbağa ve balıklar, lotus çiçekleri şematik bir üsluptadır. Noin Ula’dan keçe bir örtü üzerine ince deri parçalarıyla işlenmiş tasvirde grifon arkadan bir geyiğe saldırır. Sade bir anlatımla birlikte geyiğin can çekişmesi gerçekçidir. Hayvan üslubuna giren sahnelerde hayvanlar tek, mücadele içinde, gruplar halinde veya karşılıklı olarak simetrik biçimde gösterilir. Çin kayıtlarına göre kurt neslini ifade eden bir Hun ailesinden gelen Göktürkler 552-745 yılları arasında hüküm sürer. Göktürkler’den kalan en önemli eser Türklerin 38 harfli bilinen ilk alfabesiyle yazılmış ve 8. yüzyılın başlarına tarihlenen Orhun Yazıtları’dır. Dini Şamanizm, bayrağı altın kurt başı figürü olan Göktürkler’in kayalar üzerine yaptıkları resimlerden giyim şekilleri anlaşılır. Uzun kaftan, pantolon ve çizme giyen, başlarına kürk ‘börk’ takan Göktürk halkı madencilik, demircilik, tarım ve hayvancılıkta ileri seviyededir.

16 Şubat 2013 Cumartesi



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...