Sembolist Manzara

Doğa’nın Düşleri, Van Gogh’dan Kandinsky’e adlı 1880 – 1910 arası Sembolist manzara örneklerini içeren sergi Amsterdam Van Gogh Müzesi, İskoçya Ulusal Galeri ve Helsinki Ateneum Müzesi işbirliğiyle ilk kez düzenleniyor. 17 Haziran’a kadar Van Gogh Müzesi’nde gezilebiliyor. 14 Temmuz – 14 Ekim tarihlerinde İskoçya’ya, 16 Ekim’den sonra da Helsinki’ye gidecek olan seçki; doğanın ruhunu, şiirsel ve düşündüren yanını pek çok sanatçının bakış açısıyla geniş bir yelpazede sunuyor. Ziyaretçiler 19. yüzyıl sonu 20 yüzyıl başı önemli avangart isimlerin yanı sıra daha az bilinen sanatçıların resimlerini sembolist müzik eşliğinde görme fırsatı buluyor...

19. yüzyılın sonlarında sanayileşen ve makineleşen Avrupa’ya tepki olarak doğan sembolizm felsefe, şiir ve müzik ile yakından ilgilidir. Entelektüel bir yaklaşımla, endişe ve karamsarlık duygularıyla ruhsallığa, efsanelere, öteki dünyaya ve mitolojiye yönelim olur. Sembolist sanatçılar görülebilen gerçek yerine hayallerden ve sezgilerden yola çıkar. Ölüm, rüyalar, sonsuzluk, kozmos, güneşin canlılığı, alacakaranlık, bilim ve modern çağ hakkında düşünceleri ve duyguları anlatabilmek için manzarayı kullanılırlar. Odilon Redon içe yönelişin büyüsüne kapılarak düşlerden alınan fantastik konuları, simgeci bir anlayışla verir. Canlı renklerle doğa görünümleri resmeder. Görsel imge gözün seçemediklerini, söylenemeyenleri ifadelendirir. Sembolist şair Charles Baudelaire için “Yeteneklerin kraliçesi imgelemdir. Bütün evren imgelem gücünün yer ve değer vereceği imgeler ve simgeler dağarcığından başka bir şey değildir. Gözle görülen nesneler ideal ve daha farklı bir gerçeğin tasarımıdır.” “Bir tapınaktır doğa, canlı sütunlarından / Anlaşılmaz sesler duyulur zaman zaman / Simge ormanları içinden geçer insan / Ve onu izler ormanın bakışları.”

Yazının devamı

Baharın Son Günleri

Baharın son günlerinde bir yürüyüş sırasında gördüğüm güzellikler. Ne yazık ki her zamanki gibi bahar kısa sürdü. Daha doğrusu yağmur, rüzgar, sıcak, soğuk gibi değişen hava koşullarıyla doyasıya tadına varılamadı. Haziran ile birlikte birden sıcaklar bastırdı. Hava 18 - 25 derece arasında kalsa keşke :) ama 30 derece üzeri bunaltıcı ve nem oranı yüksek günler başlıyor.

***** Bu sayfalardaki yazıların tüm hakları yazara aittir. Sadece kaynak gösterilerek, yazar adı ve orijinal sayfanın aktif linki belirtilerek alıntı yapılabilir ve paylaşılabilir. Nalan Yılmaz adıyla tüm yazılar 'Creative Commons Attribution Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License' altında tescillidir.   

Nkuku

Cam ve porseleni tercih etsem de Nkuku'nun paslanmaz çelik bardak ve kaseleri tasarımlarıyla göz dolduruyor.

Güzel Sanatlar ve Atatürk

Muhafazakar sanat olmaz. Muhafazakarlıkla sanat yan yana duramaz. 19 Mayıs'ta doğmuş ileri görüşlü ve öncü bir liderin sanat ile ilgili sözlerini okuyun. Ne mutlu bize ki tarihimizde böyle büyük bir isme sahibiz:
 
*Hepiniz milletvekili olabilirsiniz. Bakan olabilirsiniz. Hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz. Fakat sanatçı olamazsınız.“

 
*Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur.

 
*Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.

 
*Yüksek bir insan topluluğu olan Türk Milleti’nin tarihi bir özelliği de, güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir.

 
*Sanatkar, toplumda uzun çaba ve çalışmalardan sonra alnında ışığı ilk duyan insandır.
 
*Bir millet sanattan ve sanatkardan mahrumsa, tam bir hayata sahip olamaz.

 
*Bir milletin sanat yeteneği güzel sanatlara verdiği değerle ölçülür.

 
*Güzel sanatların hepsinde, ulus gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim. Bu yapılmaktadır. Ancak bunda en çabuk, en önde götürülmesi gerekli olan Türk musikisidir. Bir ulusun yeni değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmesi, kavrayabilmesidir.

 
*Güzel sanatlara da alakanızı yeniden canlandırmak isterim. Ankara’da bir Konservatuvar ve Temsil Akademisi kurulmakta olmasını zikretmek, benim için bir hazdır. Güzel Sanatların her şubesi için Kamutay’ın göstereceği alaka ve emek, milletin insani ve medeni hayatı ve çalışkanlık veriminin artması için çok etkilidir.

 
*Milletimizin güzel sanatlar sevgisini her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek milli ülkümüzdür.

 
*Güzel sanatlarda muvaffak olmak, bütün inkilaplarda başarıya ulaşmak demektir. Güzel sanatlarda muvaffak olamayan milletler ne yazık ki, medeniyet alanında yüksek insanlık sıfatıyla yer almaktan ilelebet mahrum kalacaklardır.

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK 

 İlgili yazılar: 

Nalan Yılmaz, Sanat Üzerine Düşünceler, 2 Haziran 2003, Hürriyet, Agora
Nalan Yılmaz, Sanat ve Sanatçı, 14 Aralık 2010, Lebriz Sanal Dergi 
Sınırları Kaldırandır Sanat 
Resim Üzerine Düşünceler 
Sanat Eseri İnsan Hayatı
Sanatçı Kimdir? 
 

Sanat Tarihi ve Eleştiri

20’li yaşlarının sonundaki ve 30’lu yaşlarının başındaki sanat yazarlarının ve eleştirmenlerin güncel sanata yönelip bu alandaki etkinliklerin izini sürmeleri olumlu bir gelişme. Geçmiş yıllarda çağdaş sanat hakkında yazan eleştirmen vardı ama sayısı azdı. Bu boşluğu doldurabilecek donanımlı genç isimlerin ve fikirlerinin çoğalması sanat tarihi adına sevindirici elbette. Henüz bir temele oturmayan ve üzerinde çok fazla değerlendirme yapılmamış güncel çalışmalarla ilgili belli bir görüşe sahip olabilmek için ise sanat tarihini özümsemiş olmak, klasiği, moderni, avangardı ve bilinenleri değişik açılardan yorumlamak, öğrenilenlerle gelişen beyinle ortaya çıkmamış yönleri üzerinde düşünmek, tartışmak da hiç kuşkusuz önem taşıyor. Aynı zamanda felsefe, psikoloji, estetik, tarih, sosyoloji vb. diğer disiplinlere de yakın durmak ve bilgi birikimi, kuramsal yaklaşım, bütün içinde ele alabilmek de gerekiyor.

Daha önceki bir yazımda da belirttiğim gibi içinde bulunulan dönemde sanat ve yapıt her zaman nesnel ele alınamayabilinir. Duygusal uyarılmanın veya günün getirdiği diğer etkenlerin etkisinde kalınabilir. Üzerinden zaman geçtikten, o anın içinden çıkıldıktan sonra geriye bakıp farklı tanımlamalara gidilebilir. Defalarca konuşulmuş, yazılıp çizilmiş olsa da gerçek bir sanat yapıtı için söylenecekler bitmez. Kişisel tercihim 20. yüzyılın ortalarına kadarki sanat tarihi ile ilgili konuları, yapıtları, sanatçıları araştırmak; bu konuda anlaşılabilir, nitelikli yazılar yazmak ve bu tür beklentileri olan okuyucularla paylaşmak. Biliyorum ki günümüzde kimsenin hiçbir şeye vakti yok. Sıkıcı bulduğu konulara dikkatini vermez. İnsanın dikkati on dakika sonra dağılıyorsa o süre içinde alabileceği bilgiler aklında kalabilir. Öğrenmek tekrarlarla edinilen ve sonrasında hatırlanabilen bir şeydir. Bilgiyi herkes aynı biçimde alıp özümseyemez. Söylemek istediğim bir sanat yazarı olarak sanat tarihiyle ilgili konuların sıkıcı ve anlaşılmaz olmasının önüne geçebilmek için kısa ama öz olarak bilgiyi yazılı bir biçimde aktarmaya çalıştığım.

Yazının devamı

Bahar Takıları

Çok ciciler, tabi bana göre. Takı meraklılarına Etsy'i öneririm. Cassette takılarını beğenenler sezonda değil indirimde alın. Benzer ürünleri ve çok daha fazla çeşidi Etsy'de yarısından daha ucuza bulmanız mümkün.

Beyaz Kumsalıyla, Mavinin ve Yeşilin Her Tonuyla Koh Chang

İlk Tayland seyahatimizde Bangkok´u gezmek ve deniz kenarı için en yakın yer olan Pattaya’yı ziyaret etmek bizim için yeterliydi. Yine de Tayland ucuzluğu, dört mevsim sıcak iklimi, tropikal adaları ve doğa güzellikleri ile bizi tekrar çağırdığında, sakin bir tatil için ülkenin ikinci  büyük adası Koh Chang´i seçtik. Bir arkadaşımızın turizmin yeni gelişmeye başladığı bu adaya geç olmadan gitmemizi tavsiye etmesi seçimimizi kolaylaştırdı.

Bangkok havaalanında şoförlü bir araba kiralayarak Kamboçya sınırındaki Trat şehrine 5 saat sürecek bir yolculuğa başladık. Arada birkaç yerleşim belirtisi görüp sonra uzunca süre ormanlardan geçerek biraz tedirgin edici bir yolculuğa rağmen “Trat Trat” diyerek sürekli gülen şoförümüz rahatlamamızı sağlıyordu. Feribot iskelesine vardığımızda son seferin yarım saat önce yapıldığını öğrenip derin bir hayal kırıklığı yaşadık. Trat şehrinde şoförümüz sayesinde kalacak bir yer bulduk ve sık ağaçlı bir orman içinde kertenkele ve bilumum böcekle paylaştığımız bungalovumuza sığındık. Geç edinilmiş bir bilgi de olsa feribot seferlerinin akşam 19:00´dan sonra yapılmadığını öğrendik. Trat şehrine 1 saatlik bir uçuş ile ulaşmak varken bu araba yolculuğunu yaptığımız için kendimize biraz kızdık ama 'tatilimiz yeni başlıyor' diyerek tadımızı kaçırmadık. Ertesi sabah erkenden feribot iskelesindeydik ve 25 dakika süren yolculuğumuz sonunda adaya adım attık...

Adadaki bembeyaz kum sahillerdeki oteller, ağaçların arasına gizlenmiş bungalov tarzı evlerden oluşuyor. Yeni yapılanlarda daha yüksek katlıları da görülüyor. 'Mu Koh Chang' milli parkın bünyesindeki adanın doğası, sahili ve denizi gerçekten çok etkileyici. Denize girilen kumsallar adanın Batı sahili boyunca uzanıyor.  En popüleri ve uzun olanı White Sand Plajı ki burası restoranların, dükkânların en çok toplandığı bölge. Ayrıca barlarıyla gece yaşamının da en renkli olduğu yer. Sahile paralel giden tek bir yolun kenarlarında yol boyu market, hediyelik eşya dükkanı, restoranlar, masaj salonları görmek mümkün. Adada motosiklet kiralayarak gezilebiliyor ama yolun sağdan akışına çok dikkat edilmeli. Yerli halk turistlerin çok kaza yaptığını belirtti. Biz cesaret edemedik ama motosiklet üstünde gezen turistlere de imrendik doğrusu. Tayland denince mutlaka masaj da aklımızın bir köşesinde duruyor tabi. Yol kenarındaki masaj salonlarında, oteldeki fiyatların 3 de 1’i oranında ücretlerle masaj yaptırdık. Otel salonları kadar beyaz ve hijyenik görünmese de masörler masajın hakkını verdiler gerçekten. Özellikle sıcak taş ve ayak masajlarını tatilimiz boyunca her gün yaptırdık. Keşke bu rahatlık hissini depolayabilseydik bütün sene kullanırdık.

Bu tropikal adanın Tay dilindeki anlamı 'Fil Adası'. Bu isim adanın coğrafi şeklinin file benzemesinden geliyor. Adadaki filler buraya sonradan getirilmiş. Adının hakkını vermek istercesine 61 değişik kuş türünü barındıran tropikal yağmur ormanının derinliklerine doğru bozuk bir patikada, çeşitli böcekler ve ağaçlar arasında fille trekking yapmak bizim için çok değişik bir deneyimdi. Fille trekking için Baan Chang Thai'yi ziyaret ettik ve burada birkaç bebek fili de görme şansımız oldu. Filimizi yönlendiren Tay'ın fille dereye girme önerisini kibarca reddettik. Tropikal orman gezisi bize yeterli oldu. Fille daha fazla aksiyon istemedik.

Akvaryum gibi denizi, dalmak ve derinlerdeki güzellikleri keşfetmek için bize ilham verse de bir daha buraya gelmek için bir bahanemiz olması açısından dalma işini erteledik. Dalış tutkunları için mercan resiflerindeki dalış turları çok ilgi çekici görünüyordu. Ormanın derinliklerinde patikalardan yürüyerek ulaşabildiğimiz küçük şelalelerin aktığı doğal havuzlarda soğuk suya aldırmadan yüzmek ve çevremizdeki tropikal ormanın güzelliğini görmek unutulmaz anılarımıza eklendi. Khlong Phlu ziyaret edebileceğiniz güzel bir şelale.

Kıyı balıkçılığı yapan köylülerin yaşadığı, doğallığı henüz bozulmamış, denizin üstündeki evleriyle Bang Bao balıkçı kasabası da ilginizi çekebilir. Hindistan cevizi ağaçlarının çokluğundan sütünü de bol tükettik. Ayrıca kahvaltıda birçok değişik tropik meyveyi de tattık. Karnımızı en çok ekmek ve meyveler doyurdu desek yalan olmaz. Mango, ananas en çok karşımıza çıkan meyvelerdi. Önünden geçerken kasapların açıkta satılan etlerinin görünüşü ve kokuları iştahınızı kaçırmazsa Tay yemekleri baharatlı, tatlı-ekşi soslu tavukları, deniz ürünleri ve  noddle’ları ile çok lezzetliydi. Restoranların salaş görüntüleri bizi kaçırmadı. Zaten otel dışında daha iyi bir alternatif yoktu. Sahildeki otelimizin restoranını sadece bir akşam yemeğinde ziyaret ettik. Ayağımız kumlarda, gözümüz yıldızlarda, kulağımız dalgaların sesinde gayet romantik bir akşam yemeğiydi.

Adada ulaşım için arkasında oturma düzeni oluşturulmuş havadar pikapları kullandık. Bazen sadece bizi taşıyarak -tabi ki pazarlıkla- taksiye, bazen de şoförümüz durduran herkesi alınca dolmuşa dönen araçları. Kış mevsimini yaşayan Koh Chang, gün içerisinde bir saat kadar yağmurlu oluyordu ama sıcacık bir yağmur altında yürümek bizi rahatlatan bir aktiviteydi. Haziran - Ekim arası yağışlı dönemiymiş. Türkiye'den 5 saat ileri olduğunu da unutmadan ekleyeyim. Masaja, billur denize ve yeşile doyamadan tatilimiz sona erdi. Zamanın ağır geçtiği hissi uyandıran sakinliği ise bizi tekrar kendine çekecek gibi.

Yazı ve fotoğraflar: FİLİZ ERDOĞAN, 2008

Filiz Erdoğan'ın diğer gezi yazıları:

Bir Ortaçağ Şehri: Český Krumlov
Zürih, Rapperswil, Maienfeld ve Heidihaus
Aslan Şehir: SİNGAPUR
 

*****Bu sayfadaki yazının ve fotoğrafların tüm hakları yazara aittir. Sadece kaynak gösterilerek, yazar adı ve orijinal sayfanın aktif linki belirtilerek alıntı yapılabilir ve paylaşılabilir. Nalan Yılmaz adıyla tüm yazılar 'Creative Commons Attribution Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License' altında tescillidir.  

Bahar

Ve ilkbahar geldi: Dallara konan neşeli kuşların ötüşü, güneş, çiçeklenen ağaçlar ve kırlar, dekorasyon ve giyimde pastel tonlar ve çiçekli kumaşlar... Halsizlikle beraber sebepsiz bir sevinç, uyanma, harekete geçme, yenilenme, seyahat etme ve daha çok dışarıda vakit geçirme isteği...  Erguvanlar, laleler, papatyalar, çilek, yaz habercisi sebzeler, sıcaktan ve soğuktan şikayet etmeden ılık havanın tadını çıkarma zamanı...

*****Bu sayfalardaki yazıların tüm hakları yazara aittir. Sadece kaynak gösterilerek, yazar adı ve orijinal sayfanın aktif linki belirtilerek alıntı yapılabilir ve paylaşılabilir. Nalan Yılmaz adıyla tüm yazılar 'Creative Commons Attribution Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License' altında tescillidir.  

Bir Okuyucu Yorumu

Bugün  gelen bir e-posta çok hoşuma gitti:

"Hiçliğinizi çok sevdim. Herkes bu kadar dolu dolu hiç olsa.. Hep olurdu o zaman dünya. Yazılarınızla, dolayısıyla hayat, insan, evren ve sanatla yani sizinle tanıştığıma çok memnum oldum. Tek bir an vardı, o da yaşandı, bitti, ama biz hala oradayız :)) Sevgilerimle"

Teşekkürler Nihan.

Kazvini ve Acâibü'l Mahlûkat

9. yüzyılda Yunanca ve Latince astroloji, felsefe, tarih, coğrafya, botanik, tıp ile ilgili el yazmaların tercüme edilerek resimlenmesiyle ilk örnekleri görülmeye başlanan İslam minyatür sanatı yüzyıllar boyunca bir üslup olarak gelişir. Bulunan en eski minyatür Fatımiler Dönemi’ne ait mısır parşömenlerinin küçük parçalarıdır. Ortaçağ İslam dünyasının yoğun kültürel ortamında döneme ait görsel imgeler ve motifler el yazmalarına yansır. Eserlerin başlangıcında Allah’a ve peygambere övgü yer alır. Bağdat, Herat, Buhara, Şiraz, Tebriz, İsfahan gibi İslam kentlerinde sanat okulları açılır. Her okulun kendine göre karakteristik özellikleri vardır. İran minyatürlerinde şiir, roman, kahramanlık ve hüzünlü aşk hikâyeleri, masallar konu olarak seçilir. Erkek kahramanlar ince yapılı aşık delikanlılardır. Zarif kadınlar dramatik aşkın güzelleridir. Hayal gücünün ve şiirsel bir anlatımın göze çarptığı minyatürlerde bezemeli yapılar, süslü giysiler, motifli çizgiler, desenli halılar dekoratif etkiyi artırır.

Atölyelerde arta kalan değerlerin kaybolmasını önlemek için sayfalar arkalı önlü yapıştırılıp kitap gibi ciltlenir. Murakka adlı albüm defterlerde minyatür, desen, hat, tezhip örnekleri bir arada toplanır. 13. yüzyılda en parlak dönemini yaşayan sanatsal çalışmaların koruyuculuğunu yöneticiler üstlenir. Fatımi halifelerinin minyatürlerle dolu zengin kütüphaneleri vardır. Çin’den Türkler’e, Türk sanatçılardan İran’a oradan da Batı’ya geçen minyatürün İslam sanatında en dikkate değer olanları; Yunanca’ya dayanmayan ilk orijinal çeviri (Hintçe’den) hayvan masallarını anlatan Kelile ve Dimne, Firdevsi’nin yazdığı İran kahramanlık destanı Şehname, Ebu Zeyd’in maceralarının aktarıldığı Hariri’nin Makamat, kozmoloji ve coğrafya ile ilgili Kazvini’nin 1280 tarihli Acaibü’l Mahlûkat ve Garaibü’l Mevcûdat ve Nizami Gencevi'nin beş bölümlü Hamse gibi el yazmalarında bulunur. 

Yazının devamı